Wat kan je doen?

Visualiseren
Visuele ondersteuning kan de eetsituatie helpen verhelderen. Visualiseren verhoogt de voorspelbaarheid. Ook voor kinderen die geen verzadigingsgevoel hebben en daardoor te veel eten, kan visualiseren een uitkomst bieden. Zo kan je bijvoorbeeld de hoeveelheid die gegeten mag worden met een pictogram voorstellen en dat naast het bord leggen.

Op het internet, meer bepaald op de websites van grootwarenhuizen, is heel wat bruikbaar materiaal te vinden. Als je je aanmeldt voor een thuislevering vind je van bijna alle dranken en etenswaren een foto. Extra handig wanneer je kind alleen bepaalde producten van bepaalde merken eet. Je moet wel een afhaalpunt en leveringsdatum aanklikken vóór je toegang krijgt tot het menu met alle categorieën, maar dat blijft zonder gevolgen zolang je je bestelling niet bevestigt. Je kan dus foto’s van producten downloaden zonder dat je iets hoeft te kopen.

Voorbeeld

Visualiseer:

  • Menu van de dag of de week
  • Dagschema met aankondiging van eetmomenten voor bijvoorbeeld een kind dat been hongergevoel heeft
  • Gebruik lossen pictogrammen of foto's voor bijvoorbeeld broodbeleg waaruit je kind kan kiezen
  • Leg pictogrammen of foto's naast het bord als geheugensteuntje

Etenstijd plannen
Voor sommige kinderen met autisme is het belangrijk om zicht te hebben op de eetmomenten. Die kan je aankondigen, bijvoorbeeld met een dagschema.

Het is niet aan te raden om altijd stipt op hetzelfde uur te eten. je moet een beetje marge houden om het jezelf niet te moeilijk te maken. Zeg dus niet "we eten om 12 uur" maar wel "we eten tussen 12 uur en 12 uur 30". Je kan ook vaste rituelen inbouwen die het eten aankondigen, bijvoorbeeld de handen wassen.

Kleine stappen
Nieuwigheden kan je het best in kleine stappen introduceren. Ze stellen je kind gerust en geven het de indruk dat het de situatie onder controle heeft. Hoeveel stappen er nodig zijn, zal voornamelijk afhangen van de angstreacties of ernst van de afkeer. Als je kind positief reageert, sla dan tussenstappen over. Probeer ervoor te zorgen dat je kind zo ontspannen mogelijk is bij het uitproberen van nieuw voedsel. Zorg voor een ontspannen sfeer en omgeving, steun je kind en geef het veel complimentjes.

Mogelijke stappen:

  • Iets nieuws op tafel zetten.
  • Een klein stukje op het bord leggen.
  • Een stukje aanraken.
  • Een stukje tegen de lippen houden.
  • Likken aan het voedsel.
  • Een stukje in de mond stoppen, maar nog niet inslikken.
  • Een stukje in de mond stoppen en inslikken.

De overgang van vloeibaar of gemixt voedsel naar vast voedsel kan moeilijk verlopen bij jonge kinderen met autisme. Ook hier kan u gebruik maken van (kleine) stappen. Omdat een metalen lepel in de mond een onaangenaam gevoel kan geven, kan een plastic lepeltje helpen.

Proeven buiten de maaltijd
Wanneer je je kind nieuwe dingen wil laten proeven is het goed om dit niet tijdens de maaltijden te doen. De maaltijden zouden immers te stresserend kunnen worden voor je kind die niet houdt van veranderingen of nieuwigheden. Aan tafel gaan, kan dan namelijk de betekenis krijgen ‘nieuwe dingen proeven’ en aldus een aankondiging van een moeilijk moment.

banaan aankondigen Mateo

Onder het dagschema staat aangekondigd dat Mateo volgende week banaan zal proeven. Maandag komt de oppas en proeven doet hij altijd samen met haar.

Logopedische behandeling
Een logopedische behandeling kan aangewezen zijn wanneer:

  • het kind zich vaak verslikt tijdens het eten of drinken en het daardoor benauwd krijgt
  • het kind vaak kokhalst bij het eten of drinken
  • het kind probeert te eten, maar daar niet in slaagt
  • het kind ouder is dan 6 maanden en geen vast of klonterig voedsel wil of kan eten.

Belonen
Gedrag belonen kan helpen om een kind te motiveren om iets nieuws te proberen. Je mag je kind al belonen als het bereid is om iets nieuws te proeven zonder dat het een hele portie eet.

Je kan je kind iets nieuws en iets wat hij graag lust samen aanbieden. Na iedere hap van het nieuwe voedsel krijgt hij een hap van zijn lievelingskost als beloning.

Luna eten boterham worst picto

Luna mag een stukje worst eten, haar lievelingskost, nadat ze een hap van haar boterham op heeft.

Het goede voorbeeld geven
Sommige kinderen eten beter in het gezelschap van leeftijdsgenoten of volwassenen. Je kan ook meer geneigd zijn om iets nieuws uit te proberen wanneer een ander het voordoet.

Sociaal gebeuren
Voor sommige kinderen met autisme is het sociale aspect van de maaltijden de oorzaak van het eetprobleem. Je kan de sociale regels die gelden aan tafel verhelderen door uitleg te geven of door enkele sociale regels te visualiseren.

Voorbeeld

 

Als je kind veel praat aan tafel en geen rekening houdt met een ander die aan het woord is, kan je een pictogram naast zijn bord leggen. 

kleurkaarten tafel

Een gezin met 3 kinderen met autisme gebruikt kleurkaarten om het ‘sociale verkeer’ aan tafel te regelen. De groene kaart op tafel wil zeggen dat iedereen mag praten, de gele kaart geeft aan dat je mag praten wanneer je klaar bent met eten en als de rode kaart op tafel staat, weet iedereen dat niemand mag praten.

Je kind kan ook angstig zijn als er gasten komen eten. Je kan je kind helpen of voorbereiden door informatie te geven over mogelijke sociale situaties. Je kan op voorhand aankondigen wie waar aan tafel zal zitten. Je kan met je kind ook mogelijke gespreksonderwerpen bespreken.

Het belangrijkste is dat je kind eet. Geef prioriteit aan het eten, niet aan het sociale gebeuren. Een gesprek voeren kan nog op andere momenten van de dag.

De omgeving aanpassen
Enkele tips:

  • Laat je kind met autisme op een vaste plaats zitten als dit het eten bevordert.
  • Indien je kind aanrakingen vervelend vindt, zorg er dan voor dat het voldoende ruimte heeft.
  • Schakel storende achtergrondgeluiden zoveel mogelijk uit, bijvoorbeeld geen radio of tv tijdens het eten.
  • Heeft je kind moeite met eetgeluiden van anderen, geef het dan een aparte plaats aan tafel of zet de radio aan om ademhaling- en eetgeluiden van de tafelgenoten te overstemmen.
  • Geef je kind een bord met compartimentjes, zo maak je het eten overzichtelijk.