Het gedrag van je kind beïnvloeden
Hoe leren kinderen?
Kinderen met autisme die iets leren, doen dit niet steeds op dezelfde manier als andere kinderen.
Kinderen leren door imitatie
Pasgeboren baby’s kunnen al gedrag imiteren zoals de tong uitsteken of de mond opensperren. Peuters van 12 tot 18 maanden imiteren spontaan één tot twee nieuwe gedragingen per dag. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen met autisme problemen hebben met het imiteren van gedrag van anderen. Niet dat ze niet imiteren; soms imiteren ze juist heel vaak en heel letterlijk het gedrag van anderen. Kinderen met autisme imiteren even vaak als andere kinderen, maar de kwaliteit van de imitaties is verschillend. De voornaamste vaststelling is dat het imiteren zich bij kinderen met autisme vertraagd ontwikkelt.
Kinderen leren omdat ze nieuwsgierig zijn
De drang om nieuwe dingen en uitdagingen te zoeken en te ontdekken is essentieel voor de cognitieve en sociale ontwikkeling. Kinderen met autisme lijken soms minder nieuwsgierig en hebben een minder grote ontdekkingsdrang. Ze houden doorgaans meer van het gekende en het voorspelbare.
Kinderen leren omdat ze anderen een plezier willen doen
De motivatie om te leren haalt een kind niet altijd uit zichzelf. Kinderen leren dus vaak iets om anderen een plezier te doen, niet zichzelf. Voor kinderen met autisme geldt dat veel minder. Zij zijn vaker gemotiveerd als ze het zelf interessant vinden.
Kinderen leren door aanmoediging
Iedereen kan wel eens een aanmoediging gebruiken, maar vooral jonge kinderen hebben daar nood aan bij het leren. Ze kunnen hun eigen gedrag nog niet zelf observeren of beoordelen. Kinderen met autisme hebben uiteraard ook nood aan aanmoediging. We moeten er wel op letten dat het kind de aanmoediging begrijpt. Het moet het verband zien tussen zijn gedrag en de aanmoediging zodat het er ook iets uit kan leren.
Kinderen leren wanneer ze zich veilig voelen
Een kind met autisme ervaart en begrijpt de wereld anders. De omgeving heeft het dan weer moeilijk om een kind met autisme te begrijpen. Dit veroorzaakt heel wat frustraties en stress. Geen ideale omstandigheden om zich te ontwikkelen en nieuwe vaardigheden aan te leren. Eerst en vooral moet de opvoedingssituatie zo aangepast worden dat het kind met autisme zo weinig mogelijk stress en verwarring ondervindt.
Voor het kind met autisme moet het leerproces aangepast zijn aan zijn niveau, zijn ritme en zijn behoeften. De leermethode moet expliciet en concreet zijn. Misschien zal het resultaat niet perfect zijn…maar dat geldt voor ons allemaal. Kinderen met autisme kunnen ongeacht hun leeftijd of hun intellectueel niveau dus vooruitgang boeken, maar je moet wel realistische verwachtingen stellen.
Cognitieve problemen
Kinderen met autisme hebben cognitieve tekorten waardoor ze niet altijd begrijpen wat je hen probeert uit te leggen of te leren. Ze ervaren en verwerken de informatie uit de buitenwereld anders. Kenmerkend zijn:
Een gebrek aan centrale coherentie
Ze hebben moeite om de informatie te plaatsen of op een globale manier te interpreteren. Ze zien de informatie niet altijd in functie van de context (contextblindheid). Ze hebben daarentegen heel veel oog voor detail, waardoor ze de informatie gefragmenteerd verwerken.
Een tekort aan 'theory of mind'
Ze hebben moeite om de gevoelens en intenties van anderen te herkennen en te begrijpen en hun gedrag te interpreteren en te voorspellen.
Een tekort op het vlak van executieve functies
Ze hebben moeite om te plannen, te evalueren, zich aan te passen, problemen op te lossen, enz.
Een sprongsgewijze ontwikkeling
De ontwikkeling van kinderen verloopt sprongsgewijs. Ze moeten bepaalde vaardigheden hebben verworven vóór ze er nieuwe kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld, een kind moet een lepel kunnen vastgrijpen alvorens het kan leren eten met een lepel. Kinderen kunnen zelfs een terugval vertonen, maar op een bepaald gebied ook plotseling vooruitgang boeken. Dat alles geldt nog meer voor kinderen met autisme. Ze blijven soms lang op eenzelfde niveau hangen om dan plots toch een stap vooruit te doen. Het gebeurt wel eens dat een kind met autisme plots een nieuwe vaardigheid beheerst zonder daarvoor te oefenen.