Autisme en talenten

Naast de noden focussen we graag op de sterke kanten van mensen met autisme. Vaak genoemde talenten zijn: oog hebben voor detail, loyaal zijn, eerlijkheid, logisch denken, technisch inzicht hebben, en goed geheugen hebben voor feiten, enz. Soms zijn bepaalde talenten uitzonderlijk sterk aanwezig. Het is belangrijk om de sterke punten van je kind te leren kennen, interesses te ontdekken en die zo goed mogelijk in het dagelijkse leven te integreren.

Sterke kanten

De nood aan voorspelbaarheid en rechtlijnig denken zorgen ervoor dat veel mensen met autisme duidelijke en rechtvaardige regels respecteren, plichtsbewust, nauwgezet, perfectionistisch, methodisch en volhardend zijn, hoe autonoom of verstandelijk begaafd ze ook zijn. Velen hebben de neiging om taken tot in de puntjes uit te voeren, wat absoluut een talent is.

Mensen met autisme hebben vaak een passie voor één bepaald onderwerp. Ze kunnen dol zijn op activiteiten waar andere mensen eerder hun neus voor ophalen, zoals bijvoorbeeld de vaat doen of de composthoop verzorgen. En ze pakken zo'n taak met veel toewijding aan omdat ze repetitief is, routine inhoudt en ze ze leuk en boeiend vinden.

Mensen met autisme krijgen sommige activiteiten makkelijker gedaan of aangeleerd dan andere: activiteiten waarbij gelijkenissen moeten worden gevonden (zoals bij Domino, Lotto, enz.), activiteiten waarbij een model moet worden gereproduceerd en taken waarbij ze dingen moeten nazeggen of imiteren.

Wat voor de één een sterk punt is, is dat niet noodzakelijk voor een ander. Sommige mensen met autisme hebben motorische- of coördinatieproblemen. Ze hebben het dan moeilijk om bijvoorbeeld een potlood vast te houden of kleine dingen op te pakken. Anderen leren wel snel om binnen de lijnen te kleuren of parels te rijgen of hebben een groot evenwichtsgevoel.

Uitzonderlijke vaardigheden

Mensen met autisme kunnen op verschillende gebieden heel speciale vaardigheden vertonen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld:

• uitblinken in taken waarbij visuele vaardigheid en herkenning een rol spelen: zoals puzzels leggen, vormen zoals bijvoorbeeld driehoeken terugvinden in een complex figuur, een deeltje van een beeld in een groot beeld terugvinden, enz. 
• een talent voor tekenen of muziek hebben
• een uitzonderlijk geheugen vertonen
• een uitzonderlijk niet-verbaal redeneervermogen hebben
• een talent voor visueel-ruimtelijke waarneming hebben; zoals reproductie van een model of de weg terugvinden.

Andere bijzondere kenmerken kunnen zijn: 

• Mensen met autisme denken meer visueel dan verbaal en meer logisch dan irrationeel. 
• Ze hebben liever met concrete dan met abstracte dingen te maken. 
• Ze kunnen uitblinken in wiskunde, fysica, mechanica, architectuur, wetenschap of technologie. 
• Ze proberen het onderwerp dat hen boeit door en door te begrijpen. 
• Ze kunnen gegevens exact en in detail onthouden omdat ze een uitzonderlijk visueel geheugen hebben. 
• Ze kunnen zich langdurig op bepaalde taken of bepaalde onderwerpen concentreren.
• Ze kunnen met complexe gegevens omgaan en ze besteden veel meer tijd aan details dan de meeste andere mensen.

Deze uitzonderlijke talenten zijn vaak al heel vroeg aanwezig. Sommige kinderen met autisme kunnen al vóór de normale leeftijd lezen of rekenen. Sommigen hebben een speciale interesse voor computers, de tv of tablet en kunnen de apparatuur al heel jong alleen bedienen.

Deze talenten zijn echter geïsoleerde vaardigheden en bovendien zijn ze niet altijd functioneel. Zo kunnen sommige mensen met autisme op een spectaculaire manier uit het hoofd zeer complexe redeneringen maken of data of namen van plaatsen of personen onthouden, terwijl deze vaardigheden geen nut hebben in hun dagelijks leven.

Belangrijk is om het potentieel van je kind in te schatten, zwakke en sterke punten te leren kennen, interesses te ontdekken en die zo goed mogelijk in het dagelijks leven te integreren: in de opvoeding, op het werk en in de vrije tijd. Eventueel kunnen de interesses van je kind hem of haar ook ten goede komen. Ze kunnen immers een hulpmiddel zijn om je kind te motiveren bij het leren, om de communicatie aan te zwengelen en je relatie met hem of haar te verbeteren.

Meer algemeen zou de samenleving haar kijk op mensen met autisme moeten bijstellen. Ze zijn vaak het slachtoffer van clichés en vooroordelen, zoals 'ze leven in hun eigen wereld' of 'ze zijn asociaal’. Terwijl ze juist graag willen communiceren, maar niet weten hoe. Ze kunnen ook zeer teder zijn en contact willen met anderen, maar de juiste gebaren niet kennen of begrijpen. Mensen met autisme kunnen positief evolueren voor zover hun leerdoelen aangepast zijn aan hun noden en hun mogelijkheden.

Het is van belang dat we verschillen erkennen en respecteren. Eerst en vooral moet iedereen die verschillen leren kennen. Niet alleen door er boeken over te lezen, maar ook door persoonlijk contact te hebben met kinderen met autisme en hun gezin.