Plagen en pesten

Plagen betekent grapjes uithalen met iemand zonder hem te willen kwetsen. Het grapje gaat over iets dat de ander heeft meegemaakt, over iets dat de ander niet zo goed kan, of over iets dat je de ander wijsmaakt.

Als je merkt dat de ander niet kan lachen met je grapje, was de grap misschien misplaatst of te confronterend. Bied je verontschuldigingen aan en zeg dat het zo niet bedoeld was.

Pesten betekent iets doen of zeggen tegen iemand met de intentie om hem te kwetsen.

Er wordt gepest binnen allerlei verschillende relaties (tussen klasgenoten, collega’s, buren, jeugdbewegingen, … ) en het gebeurt op verschillende plaatsen (op school, op het werk, in de sportclub, …).

Pesten gebeurt door één persoon of door een groep, waarbij er een aanstoker is en de rest volgt.

Pesten gebeurt op verschillende manieren:

  • Schelden
  • Dreigen
  • Leugens verspreiden
  • Fysiek pijn doen: duwen, slaan, bijten, …
  • Achtervolgen
  • Stalken
  • Uitsluiten
  • Uitlachen
  • Vernederen
  • Spullen vernielen
  • Dwingen om dingen af te geven
  • Lastig vallen via telefoon of internet

Daders kunnen heel geniepig zijn. Ze pesten je zonder dat het opvalt voor anderen. Dat maakt het heel moeilijk om dit op te lossen. Soms wordt er publiekelijk gepest, het is dan de bedoeling van de dader om je te kleineren voor de hele groep. Dat kan hard aankomen als niemand je helpt. De meeste mensen weten dat dit niet juist is maar verdedigen je toch niet omdat ze bang zijn om zelf het slachtoffer te worden van de pesterijen.

Als je je eigen gevoelens als uitgangspunt neemt (en niet de intentie van de dader), kan je het gevoel hebben dat je gepest wordt, zonder dat de dader zich daarvan bewust is. Vergelijk dit met discrimineren: veel mensen weten niet dat ze dit onbewust doen. De dader zegt of doet dingen die jou kwetsen, ook al bedoelt hij of zij het niet zo. Kom voor jezelf op en maak het gedrag bespreekbaar (‘Ik heb er moeite mee als je …, dat komt op mij over alsof ….’).

Waarom bepaalde mensen worden gepest en andere niet is niet duidelijk. Daders hebben het onder andere gemunt op personen die bepaalde talenten hebben, die een grote integriteit hebben, die sociaal minder vaardig zijn, die een zwakheid hebben die ze kunnen uitbuiten. Er is aan iedereen wel iets te vinden waarmee je hen zou kunnen pesten, dus als je gepest wordt, ligt dit niet aan jou. Je hebt pech. Het is niet jouw schuld, fout of verantwoordelijkheid.

Op deze website staat het proces dat schuilgaat achter pesten uitgebreid beschreven.

  • om zelf niet het slachtoffer te worden (vaak zijn ze zelf al eerder gepest)
  • om zichzelf te bewijzen tegenover anderen
  • omdat ze zich slecht voelen en deze gevoelens afreageren op anderen
  • omdat ze zich vervelen
  • om stoer te doen
  • omdat ze jaloers zijn
  • omdat ze jouw positie in de groep willen

Als je gepest wordt voel je je verdrietig. Je durft soms niet meer buiten komen omdat je bang bent om de dader tegen te komen. Je voelt je angstig en onzeker en begint aan jezelf te twijfelen. Het heeft een grote invloed op je dagelijks leven.

Als je gepest wordt voel je je kwaad. De kans bestaat dat je vanuit deze woede anderen gaat pesten, of iemand fysiek aanvalt.

Pesten heeft extreme gevolgen op vlak van de toekomst van iemand, en kan leiden tot depressies, en zelfs zelfmoord in sommige gevallen.

Praat met iemand die je vertrouwt. Praat met ouders, vrienden, leerkrachten, leiders, werkgever. Dit is belangrijk omdat je pesten vaak niet alleen kan oplossen. Spreek af in een rustige omgeving waar niet te veel mensen zijn. Soms is het beter dat de dader geen weet heeft van jullie afspraak. Zoek samen een oplossing.

Als je gepest wordt door je leerkracht of je baas, zeg dit dan tegen de directie of tegen de vakbond. Zij helpen je verder.

Jij bepaalt wanneer het te ver gaat. Trek een duidelijke grens tussen welk gedrag jij nog ok vindt en welk niet. Doe dit op tijd.

Neem een zelfzekere houding aan. Loop rechtop en negeer wat er wordt gezegd. Zo geef je de dader en zijn omstaanders het gevoel dat ze je niet kunnen raken en dan gaat het pesten soms vanzelf over.

Vermijd de plaats waar je gepest wordt. Als je er toch moet zijn, zorg er dan voor dat je nooit ergens alleen bent met de dader. Probeer zoveel mogelijk in de buurt van vrienden of leidinggevenden te zijn.

Bel het nummer 1712. Dit is een gratis hulplijn voor elke vraag over elke vorm van geweld of misbruik. Niet alleen lichamelijk geweld, maar ook psychisch, economisch of seksueel geweld.

Cyberpesten (via gsm of internet) komt tegenwoordig vaak voor. Het is een vorm van pesten die de hele dag door kan gaan. Soms weet je niet wie de dader is.

Cyberpesten kan op verschillende manieren:

  • nepprofielen aanmaken
  • berichten sturen met dreigementen
  • kwetsende berichten sturen
  • bewerkte of onbewerkte foto’s van jou online zetten
  • jouw gegevens doorgeven aan anderen zonder te vragen

Wat kan je doen als je het slachtoffer bent van cyberpesten:

  • Denk goed na over wat je op internet zet. Je moet niet alles delen, sommige dingen hou je beter voor jezelf (foto’s, persoonlijke informatie, …)
  • Geef nooit persoonlijke informatie aan deze persoon.
  • Praat erover met iemand die je vertrouwt (ouders, een goede vriend, een hulpverlener, leerkracht of docent, …)
  • Blijf rustig en probeer het te negeren. Reageer niet als ze je proberen uitdagen. Als je niet reageert dan hebben ze er na een tijd vaak geen plezier meer in en gaat het vanzelf over.
  • Bewaar al het bewijsmateriaal (foto’s, berichten, …). Verwijder niet alles meteen uit angst. Je kunt deze bewijzen nog nodig hebben.
  • Verander je wachtwoord en zorg ervoor dat je profiel goed beveiligd is. Schrijf het wachtwoord nergens op en gebruik niet voor alles hetzelfde wachtwoord.

De beste wachtwoorden bestaan uit:

  • minstens 8 karakters
  • minstens 2 cijfers
  • niet-bestaande woorden
  • hoofdletters en kleine letters door elkaar
  • symbolen

Ga eens door je online vriendenlijst of telefoonlijst en verwijder de personen die je niet kent of niet vertrouwt. Voeg alleen mensen toe die je echt persoonlijk kent.

De instellingen van sociale netwerken veranderen voortdurend. Kijk ze dus regelmatig nog eens na. Zorg ervoor dat enkel je vrienden toegang hebben tot je profiel.

Scherm je webcam af met een papiertje, zodat ze je zeker niet kunnen zien. Er kunnen anders, zonder dat je het weet, foto’s en filmpjes gemaakt worden van jou die op het internet verspreid kunnen worden.

Als het pesten echt niet stopt, neem dan contact op met de politie.

  • Ga langs op het politiekantoor
  • Zeg dat je het slachtoffer bent van cyberpesten. Je moet niet bang zijn dat ze je niet zullen geloven
  • Neem het bewijsmateriaal mee
  • Vertel wat er gebeurd is.
  • Vraag wat je best kan doen en wat zij kunnen doen om jou te helpen
1712

Telefonisch, elke werkdag, van maandag tot vrijdag, van 9 tot 18 uur.
Chat, elke werkdag, van maandag tot donderdag, van 13 tot 20 uur.
Per mail, altijd. Binnen de twee werkdagen antwoorden we je.
Men luistert naar je vraag of probleem, en men geeft informatie en advies.

Zelfmoordlijn 1813

Telefonisch 7 dagen, 24/24u
Chatten elke dag van 18u30 tot 22u
Mailen: binnen 5 dagen antwoord op je mail
Zelfhulp: informatie en tools om zelf aan de slag te gaan om je zelfmoordgedachten onder controle te krijgen

Pesten op het werk

Deze website geeft inzicht in pesten en stress op het werk

Pestweb.nl

Bij Pestweb vind je informatie over pesten en tips en advies om pesten op school tegen te gaan.

VPNgids.nl - Wachtwoordmanagers

Een wachtwoordmanager helpt om het beheer van al je wachtwoorden veilig en gemakkelijk te maken. Daarnaast helpen wachtwoordmanagers om unieke en sterke wachtwoorden voor al je accounts te creëren. Goed informatie hierover is te vinden op de website VPNgids.nl

Als mensen iets zeggen om te plagen, zeggen ze er meteen bij dat het maar een grapje is, zeker als je niet meteen begint te lachen en duidelijk niet door hebt dat het een grapje was. Als iemand je een tijdje laat twijfelen en pas dan zegt dat het maar een grapje was, is dat een beginnende vorm van pesten.

Onderneem snel actie als je doorhebt dat je gepest wordt. Doof het vlammetje vooraleer het een bosbrand wordt.

Ga in tegen het pesten in het bijzijn van een vertrouwenspersoon. Benoem bijvoorbeeld het gedrag dat je stoort tijdens de pauze in het bijzijn van de baas. Het is dan gemakkelijker om een zelfzekere houding aan te nemen.