Psychiatrische diensten in een ziekenhuis
Wat is het?
In een algemeen, academisch of universitair ziekenhuis wordt doorgaans volgende opdeling gemaakt:
- A-dienst: observatie en behandeling volwassen (bijv. Psychiatrische Afdeling in het Algemeen Ziekenhuis - PAAZ).
- K-dienst: observatie en behandeling kinderen en jongeren (bijv. Kinder- en jeugdpsychiatrie; Referentiecentrum Autismespectrumstoornissen).
Ieder ziekenhuis heeft een eigen organisatiestructuur. Mogelijk zorgaanbod:
Ambulante begeleiding (raadpleging of consultatie)
Je kan er terecht voor een psychiatrische raadpleging bij een (kinder)psychiater, psycholoog of orthopedagoog met ondermeer een vraag naar diagnostiek, kortdurende therapeutische ondersteuning, opvolging medicatie, behandeladvies, … . Je verblijft dus niet in het ziekenhuis maar komt op gesprek of voor onderzoek bij de psychiater of medewerker van de dienst.
Je hebt een afspraak nodig en voor een raadpleging wordt een door het RIZIV vastgestelde consultatietarief aangerekend. Je hebt doorgaans een verwijsbrief van je behandelende arts (huisarts of kinderarts) nodig.
Residentiële begeleiding (opnamedienst)
Residentieel wil zeggen dat er opvang is zowel dag als nacht en dit kan elke dag, 7 dagen op 7. Je kan je aanmelden met een verwijzing van een hulpverlener zoals je arts, therapeut, CLB-medewerker of een consulent van het comité bijzondere jeugdzorg. De ouders (of vervangende verzorgers) blijven nauw betrokken bij het gehele proces van opname en verblijf. Men maakt meestal een onderscheid tussen een beperkte crisisopname (ongeveer een week) en een langere (observatie)opname van meerdere weken met mogelijke verlengingen. Er is een multidisciplinair diagnostisch en therapeutisch aanbod.
Psychiatrische Spoed Interventie
Als je dringend psychiatrische hulp zoekt, kan je aanmelden voor spoedopvang via de spoedafdeling van een academisch of universitair ziekenhuis of een centrum voor urgentiepsychiatrie. Je kan er, wanneer ouder dan 16 jaar, terecht voor opvang en kortdurende behandeling van crisissituaties zoals zelfmoordpoging of -dreiging, escalatie van depressiviteit, dreigend verlies van voeling met de realiteit, acute stresstoestanden, angst en paniek, gedragsproblemen, crisis in het kader van eetstoornissen, middelengebruik, … Wanneer jonger dan 16 jaar kan voornamelijk een kinderpsychiatrische inschatting gebeuren en een planning opgemaakt worden met de ouders/verzorgers. Er zijn slechts een beperkt aantal diensten die crisisopname bieden en vaak is het enkel mogelijk tijdens de werkuren aan te melden voor deze afdeling (UKJA en Leuven). Soms kan je 24 uur op 24, 7 dagen op 7 aanmelden.
Mobiel team
Een team komt aan huis voor een kortdurende (ongeveer 10 weken), maar intensieve begeleiding. Doelstelling is steeds een opname in een (kinder)psychiatrisch centrum vermijden. De interventies zijn dan ook gericht op het stoppen of deblokkeren van crisissen zodat de cliënt binnen zijn vertrouwde omgeving (thuis, internaat, instelling) kan blijven functioneren.
Liaison
Liaisonpsychiatrie richt zich specifiek op de koppeling tussen lichaam en psyche bij patiënten die opgenomen zijn in een algemeen ziekenhuis. Psyche staat voor sociale en psychologische factoren. De raadplegingen worden op vraag van artsen en verpleegkundigen in het ziekenhuis verricht, na het bespreken met de betreffende persoon en, in geval van minderjarigen, met ouders.
Specifieke diensten
De dienst psychiatrie verleent naast basiszorg ook gespecialiseerde zorg voor specifieke doelgroepen en probleemgebieden. Het zorgaanbod kan per ziekenhuis verschillen, mogelijk aanbod:
- Angst en depressie.
- Eetstoornissen.
- Kinder- en jeugdpsychiatrie.
- Ouderenpsychiatrie.
- Dementie.
- Verslaving.
Kosten
De mutualiteit betaalt een deel rechtstreeks aan het ziekenhuis. Je persoonlijke bijdrage is het remgeld. Dit bedrag is afhankelijk van je statuut bij de mutualiteit. Sommige kosten zijn niet inbegrepen in een verpleegdagprijs, bijvoorbeeld kosten voor pedicure, kapster, vervoer, … . Vraag inlichtingen bij de dienst administratie van het ziekenhuis of aan een medewerker van het secretariaat van de psychiatrische dienst.
Voor wie?
Kinderen, jongeren en volwassenen met ontwikkelingsstoornissen (waaronder autisme), stemmingsstoornissen, angstproblemen, verslavingsproblemen, psychose, relationele moeilijkheden, gedragsproblemen, persoonlijkheidsproblemen, …
Hoe aanmelden?
Je kan telefonisch een afspraak maken voor een poliklinische raadpleging.
Een vraag in verband met een opname gebeurt telefonisch. Tijdens het telefonisch gesprek wil men zicht krijgen op het volgende:
- Aanmeldingsklacht: aard en ernst.
- Hulpverleningsgeschiedenis.
- Verwachtingen.
Indien een aanmelding weerhouden wordt, zal er een intake gepland worden. Na dit gesprek wordt pas besloten of een opname aangewezen is. In overleg met alle betrokkenen wordt een opnamedatum vastgelegd.
Belgische Vereniging der Ziekenhuizen
Op de website www.hospitals.be kan je op zoek gaan naar een ziekenhuis in je buurt. Je kan zoeken per gewest, provincie, gemeente en per instellingstype.
Op zoek naar ervaringen?
Neem een kijkje op de website van de Vlaamse Vereniging Autisme of bel naar de Autismetelefoon 078 152 252.